فرآیند تولید مس از سنگ‌های سولفیدی-دیزما

این پدیده مهم‌ترین وشایعترین مسئله‌ی آلودگی زیست محیطی معدن‌کاری سولفیدی در جهان محسوب می­شود. در این مقاله با توجه به مطالب گفته شده، به بررسی روشهای نوین و سازگار با محیط زیست استحصال مس از کنسانتره (بیولیچینگ مس و هیدرومتالورژی) و مقایسه آن با روش متداول پیرومتالورژی (ذوب) پرداخته خواهد شد. روش پیرومتالورژی معایبی از جمله هزینه های سنگین مواد اولیه، سرمایه گذاری زیاد، آلودگی محیط زیست، مصرف زیاد انرژی و نیروی انسانی دارد و به همین دلیل روش هیدرومتالورژی بیشتر مورد توجه قرار گرفته.

بازدید سایت

اگرچه اعداد بیان شده مربوط به هزینه‌ها در بخش معدن بود، اما سایر واحدهای این مجتمع اعم از بخش تغلیظ، پالایش و… نیز روندی کاملا مشابه داشته و از سویی میزان مصرف انرژی در آنها بالاتر از میانگین جهانی بوده و از طرف دیگر میزان صرف هزینه در این واحدها بسیار کمتر از بزرگترین تولید کننده ی ظروف مسی در خاورمیانه میانگین جهانی است. امروزه جهت گيري و رويكرد صنعت توليد مس به سوي روش هاي هيدرومتالورژي مي باشد. اين امر با توجه هزينه هاي سنگين مواد اوليه، سرمايه گذاري بالا ، نيروي انساني و وجود مشكلاتي نظير آلودگي‫هاي زيست محيطي، مصرف بالاي انرژي و عدم امكان استفاده مجدد از مواد مصرفي، روز به روز از اهميت بيشتري برخوردار مي گردد. برای تولید کاتدهای مس در سطح بازار، ابتدا باید مس بلیستر ذوب شده را به درون قالب‌های آند ریخته و به روش الکترولیز تصفیه کرد. کف که حاوی حدود 30 درصد مس، 27 درصد آهن و 33 درصد گوگرد است، گرفته شده و پس خشک شدن برای حذف گوگرد بین 500 تا 700 درجه سانتیگراد حرارت دیده، یا به اصطلاح تشویه می‌شود.

  • کارخانه مذکور در ۸۵ کیلومتری دامغان – معلمان در روستایی به نام دیان واقع شده است که فعالیت خود را از سال ۹۴ آغاز کرده و اکنون یک ماه است که از تولید آزمایشی پودر مس و پس از آن آغاز تولید شمش مس مات در دستور کار قرار داده است.
  • کاربرد اصلی اسید سولفوریک بر روی کانی‌های کربنات فلز ی و یا اکسیدی فلزی می‌باشد.
  • در پالایش الکتریکی آند از فلز ناخالص تشکیل شده، و زمانی که جریان از مایع الکترولیک اسیدی عبور می‌کند، آند خورده شده و در الکترولیت حل می‌شود، و بر اساس فرایند آبکاری الکتریکی فلز خالص روی کاتد رسوب می‌نماید.
  • در روش‌های توده‌ای غلظت اسید تا ۵ درصد نیز می‌رسد و در روش مکانیکی که بازیابی اسید کامل است از اسید با غلظت تا ۱۵ درصد نیز استفاده می‌گردد.
این قسمت گازهای کوره فلاش را که در حدود 10 درصد از مواد شارژ شده به کوره را به همراه خود دارند که به سمت بویلر بازیافت هدایت می‌کند. این قسمت نیز به چهار مشعل مجهز است که در شرایط نرمال دو عدد از آنها در مدار است. ساکروفیل‌ها که به باکتری‌های سرما دوست معروف هستند، در دمای زیر ۱۵ درجه سانتی‌گراد قادر به فعالیت می‌باشند. مزوفیل ها در دمای بین ۲۵ الی ۴۵ درجه سانتی‌گراد زندگی می‌کنند که مهمترین آنها تیوباسیلوس‫ فرواکسیدانس و تیوباسیلوس تیواکسیدانس و لپتوسپیریلیوم فرواکسیدانس می‌باشد. این باکتری‌ها اسیددوست بوده و pH مناسب برای فعالیت آنها 1/5 الی 3/5 است.

مزیت های و معایب روش ریخته گری گریز از مرکز

بخار و هوای مورد نیاز از قسمت پایین برج به طور پیوسته دیده میشود. برای خواندن مقاله اصلی سولفات مس در سایت ریتکو شیمی اینجا کلیک کنید. معدن مس سونگون ورزقان یکی دیگر از بزرگترین معادن مس ایران است که دارای بیش از یک میلیارد تن ذخیره کان سنگ مس است. کنسانتره مس نیز از جمله کلمات ملموسی است که اهالی رسانه بارها در اخبار مربوط به معدن مس سونگون آن را نوشته‌اند، اما کنسانتره نیز به رنگ مسی نیست و تنها 25 درصد از مس را شامل می‌شود.

فرآیند تولید مس از سنگ‌های سولفیدی-دیزما

لذا روش‌هایی که می‌توان آلودگی کمتری ایجاد کند دارای اهمیت بیشتری هستند. به طور کلی فلز بدست آمده در روش هیدرومتالوژی توسط الکترولیز یا سایر روش‌ها خالص‌تر بوده و در بسیاری حالات نیاز به تصفیه‌ی بعدی ندارد زیرا عمل تصفیه در این روش بر روی محلول‌های باردار صورت می‌گیرد. که هزینه کمتری دارد در صورتی که در متالوژی حرارتی فلز بدست آمده همراه ناخالصی‌های بسیار بوده و برای تصفیه نیاز به هزینه و مصرف انرژی زیاد دارد.

استحصال مس به روش پیرومتالورژی

خواص مکانیکی آلیاژهای مس با قلع، روی، آلومینیوم و سایر عناصر نسبت به مس خالص بیشتر است و کاربرد زیادی در صنایع مختلف دارد. کانه های مس به سه صورت سولفید، کربنات و سیلیکات در طبیعت یافت می¬شوند. در روش هیدرومتالورژی، کانسنگ های معدنی پس از استخراج از معدن تحت عملیات خردایش و آگلومراسیون قرار گرفته و با انجام عملیات انحلال (لیچینگ ) بر روی آن، محلول حاوی عنصر معدنی حاصل می‫شود. در ادامه فلز مس از این محلول به کمک فرآیند های پالایش (جدایش با حلالیا تبادل یونی و الکترووینینگ) استحصال می گردد. روش های انحلال عموماً به دو دسته اصلی انحلال بدون کمک میکروارگانیسم و انحلال به کمک میکروارگانیسم ها قابل تفکیک می‫باشد.